Preventie van kinder­mishandeling

Wat is preventie?

Preventie betekent niets meer en niets minder dan dat we iets schadelijks voorkomen. En daarmee is de gemiddelde mens een deel van de dag druk bezig. We sluiten er zelfs de dag vaak mee af: tandenpoetsen en alle deuren op slot draaien. Van deze vormen van naïeve preventie zijn er talloze. Maar wist je dat er ook zoiets bestaat als professionele GGZ-preventie, een sector binnen de geestelijke gezondheidszorg die vanaf de jaren tachtig van de vorige eeuw erkend werd als een gespecialiseerde vorm van zorg.

Kinderpsychiater Caplan onderscheidt de driedeling primaire, secundaire en tertiaire preventie. Dit werd de gouden standaard binnen de geestelijke gezondheidszorg. Bij primaire preventie van kindermishandeling wil men voorkomen dat er zich nieuwe gevallen van kindermishandeling voordoen. Dit betreft de incidentie. Hier vallen volgens Caplan ook preventieve activiteiten gericht op risicogroepen onder, hoewel volgens Baartman (1996) risicogroep-gerichte preventie vaak als secundaire preventie wordt aangeduid. Primaire preventie richt zich meestal op groepen, bijvoorbeeld op de hele bevolking door middel van grote campagnes, maar kan ook individu-gericht zijn. De Ring Rondom Ouders is ook een vorm van primaire preventie. Tegelijk bereiken we ook de ouders die we als kwetsbaar beschouwen.

Waarom is preventie van kindermishandeling nodig?

De prevalentiecijfers van kindermishandeling blijven in ons land over de jaren heen constant. Het door Eberhard van Laan geschetste beeld van jaarlijks twee voetbalstadions vol met kinderen blijft na drie prevalentie-onderzoeken (2005, 2010, 2017) helaas actueel. Voor Nederlandse gemeenten afzonderlijk varieert het beeld. Deze cijfers worden met enige regelmaat in beeld gebracht, zie Kinderen in Tel (2016).